ਸਿਮਰਤੀਆਂ ਦੀ ਲਾਲਟੈਨ । ਮੇਰੀ ਜੀਵਨ ਗਾਥਾ। ਅਵਤਾਰ ਜੌੜਾ-11

ਇਸ ਮੌੜ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਕੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਇਕ ਰੁਟੀਨ ਵਿਚ ਬਤੀਤ ਹੋਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ, ਬਾਹਰਲੇ ਹਾਲਾਤ, ਸਥਿਤੀਆਂ ਬਦਲਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਖ਼ਾਸਕਰ ਰਾਜਨੀਤਕ, ਪਰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀਆਂ ਨਹੀਂ। ਵਕਤ ਵੱਲ ਵੇਖਾਂ ਤਾਂ ਤਕਰੀਬਨ 1990 ਤੱਕ, ਹਾਂ ਵਿਚ-ਵਿਚ ਝੱਟਕੇ ਜ਼ਰੂਰ ਲੱਗੇ, ਕਦੇ ਮੋਗਾ ਗੋਲੀ ਕਾਂਡ ਦੀ ਤਰਜ਼ 'ਤੇ ਦਸੂਹੇ ਸਾਡੇ ਹੀ ਕਾਲਜ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ 'ਤੇ ਗੋਲੀ-ਕਾਂਡ। ਪੰਜਾਬ ਵਿਚਲਾ ਦਹਿਸ਼ਤ ਦਾ ਦੌਰ, ਅਹਿਮ ਦੌਰ ਸੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਕੁਝ ਸਰਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਮਿੱਤਰਤਾ ਹੋਈ ਤਾਂ ਸੱਤਾ ਦਾ ਕੁਝ ਭੇਦ ਜਾਣਿਆ ਤੇ ਲੇਖਕਾਂ ਦੀ ਸਭਾ ਦਾ ਰੋਲ ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ। ਅਵਤਾਰ ਜੌੜਾ ਕਾਲਜ ਵਿਚ ਕੁਝ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਪੰਜਾਬ ਸਟੂਡੈਂਟ ਯੂਨੀਅਨ (ਪੀ.ਐਸ.ਯੂ.) ਲਹਿਰ ਦੇ ਪ੍ਰਿਥੀਪਾਲ ਸਿੰਘ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਿਚ ਸਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਦਸੂਹਾ ਦਾ ਹੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲਾਮਬੰਦ ਕਰਨ ਲਈ ਉਸ ਵੇਲੇ ਦੇ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਆਗੂ ਅਜਾਇਬ ਸਿੰਘ ਕਾਲਜ ਵਿਚ ਆਉਣ ਲੱਗਾ। ਉਹ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਸਰਗਰਮ ਕਰਨ ਲੱਗਾ। ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਮਹਿਰਾ ਕੁਝ ਅਨੁਸਾਸ਼ਨੀ ਕਿਸਮ ਦੇ ਸੀ, ਜੋ ਕਾਲਜ ਦੇ ਅੰਦਰ ਅਜਿਹਾ ਸੰਗਠਨ, ਦਖ਼ਲ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਸਨ ਕਰਦੇ ਤੇ ਕੁਝ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰਾਂ ਦੇ ਰੋਕਣ 'ਤੇ ਵੀ ਉਹ ਇਕੱਲੇ ਅਜਾਇਬ ਨੂੰ ਵਰਜਨ ਲਈ ਬਜ਼ਿੱਦ ਸਨ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਰੋਕਿਆ ਵੀ। ਪ੍ਰਤਿਕਰਮ ਵੱਜੋਂ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਹੜਤਾਲ ਕਰ ਕੇ ਬਾਹਰ ਇਕੱਠੇ ਹੋਣ ਲੱਗੇ ਤਾਂ ਸੀ.ਆਈ.ਡੀ. ਵੀ ਸਰਗਰਮ ਹੋ ਗਈ ਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਪੁਲੀਸ ਵੀ। ਦਸੂਹਾ ਦਾ ਡੀ.ਐਸ.ਪੀ. ਕੁਦਰਤੀ ਮੋਗਾ ਤੋਂ ਮੋਗਾ-ਗੋਲੀ ਕਾਂਡ ਦੀ ਬਦੌਲਤ ਬਦਲ ਕੇ ਦਸੂਹੇ ਆਣ ਲੱਗਾ ਸੀ। ਨਾਮ ਸੂਰਤ ਸਿੰਘ ਸੀ ਜੋ ਪੰਜਾਬੀ ਕਹਾਣੀਕਾਰ ਗੁਲ ਚੌਹਾਨ ਦਾ ਡੈਡ ਸੀ। ਮਿੱਥੇ ਦਿਨ ਜਲੂਸ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਵਿਚ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਥਾਣੇ ਵੱਲ ਨੂੰ ਧਰਨੇ ਲਈ ਤੁਰ ਪਏ ਤਾਂ ਕੁਝ ਕਦਮ ਦੂਰ ਹੀ ਪੁਲੀਸ ਆ ਟੱਕਰੀ। ਦੋਵੇਂ ਧਿਰਾਂ ਬਜ਼ਿੱਦ ਸਨ, ਨਤੀਜਾ ਗੋਲੀ ਚੱਲੀ ਤੇ ਇਕ ਵਿਦਿਆਰਥਣ ਜ਼ਖ਼ਮੀ, ਬਾਕੀ ਕਾਲਜ ਤੇ ਖੇਤਾਂ ਵੱਲ ਨੂੰ ਦੌੜ ਗਏ। ਕਈ ਦਿਨ ਕਾਲਜ ਸਿਆਸਤ ਦਾ ਮੈਦਾਨ ਬਣਿਆ ਰਿਹਾ, ਕਦੇ ਮੀਡੀਆ ਵਾਲੇ, ਕਦੇ ਰਾਜਨੀਤਕ ਦਲਾਂ ਵਾਲੇ ਤੇ ਕਦੇ ਪੁਲਿਸ ਵਾਲੇ, ਪਰ ਨਤੀਜਾ ਸਿਫ਼ਰ ਹੀ। ਕੁਝ ਦਿਨ ਚਰਚਾ ਚੱਲੀ ਤੇ ਫਿਰ ਸਭ ਕੁਝ ਵਿਸਰ ਗਿਆ ਜਾਂ ਗਏ,ਅਕਸਰ ਜੋ ਲੋਕ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਿਰਦਾਰ ਹੈ। ਨਾ ਲੋਕ ਬਦਲੇ, ਨਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਸਿਆਸਤ, ਸਭ ਕੁਝ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਂਗ ਹੀ ਚੱਲਦਾ ਰਿਹਾ।  ਇਸ ਸਮੇਂ ਮੇਰਾ ਰੁਝਾਨ ਲੇਖਕ ਸਭਾਵਾਂ ਵੱਲ ਗੂੜ੍ਹਾ ਹੋ ਗਿਆ। ਜਲੰਧਰ ਵਿਚ ਕਈ ਸਭਾਵਾਂ ਸਨ, ਪਰ ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਹੋਰ ਸਭਾ ਬਣਾ ਲਈ। ਦਰਅਸਲ ਜ਼ਲੋਟੋ ਇੰਡਸਟਰੀ ਦੇ ਮਾਲਕ ਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਵਫ਼ਾ ਸਾਹਿਤ ਰਸੀਆ ਸਨ ਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਗੁਰਮੁਖ ਸਿੰਘ ਮੁਸਾਫ਼ਿਰ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਪ੍ਰੀਤਮ ਸਿੰਘ, ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਐੱਸ. ਐੱਸ. ਅਮੋਲ ਹੁਰਾਂ ਨਾਲ ਉੱਠਣਾ-ਬੈਠਣਾ ਸੀ। ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਅਮੋਲ ਤੇ ਪ੍ਰੀਤਮ ਸਿੰਘ ਦੀ ਸਲਾਹ ਨਾਲ 'ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਸਭਾ' ਰਜਿਟਰ ਕਰਾਉਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣੀ, ਚਲਾ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਰਹੇ ਹੀ ਸੀ। ਵੱਖਰਤਾ ਇਹ